Trong hệ thống tổ chức của Công an nhân dân Việt Nam, mỗi đơn vị đều có chức năng và nhiệm vụ riêng nhằm đảm bảo an ninh trật tự. Trong đó, PC03 là một trong những lực lượng nòng cốt, trực tiếp tham gia công tác điều tra, phá án, bảo vệ trật tự xã hội. Vậy PC03 là phòng gì, nhiệm vụ của PC03 ra sao, chức năng có gì đặc biệt? Bài viết dưới đây giúp bạn hiểu chi tiết từ A–Z.
PC03 là phòng gì?
PC03 là Phòng Cảnh sát hình sự, đơn vị nghiệp vụ nòng cốt thuộc Công an tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương. Đây là lực lượng chuyên trách trong đấu tranh, điều tra và phòng chống tội phạm hình sự nghiêm trọng, bao gồm giết người, cướp tài sản, tội phạm có tổ chức, tội phạm công nghệ cao liên quan yếu tố chiếm đoạt, bắt cóc, tống tiền, và nhiều nhóm tội phạm xâm hại trật tự xã hội khác.
PC03 là lực lượng nào?
- Tên đầy đủ: Phòng Cảnh sát hình sự
- Ký hiệu: PC03
- Trực thuộc: Công an tỉnh/thành phố (cấp tỉnh)
- Vai trò: Thực hiện điều tra, trinh sát, triệt phá các loại tội phạm hình sự nguy hiểm, phức tạp.
Vị trí và tầm quan trọng của PC03
PC03 được ví như “quả đấm thép” của lực lượng Công an nhân dân trong mảng hình sự. Họ trực tiếp tham gia phá nhiều chuyên án lớn mang tầm quốc gia, góp phần giữ vững trật tự – an toàn xã hội. Đây cũng là lực lượng đối đầu với các băng nhóm tội phạm nguy hiểm, tội phạm ẩn danh, tội phạm liên tỉnh và xuyên quốc gia.
Chức năng chính của PC03 là gì?
PC03 giữ vai trò nòng cốt trong công tác phòng chống tội phạm hình sự tại mỗi địa phương. Đây là lực lượng trực tiếp điều tra các vụ án nghiêm trọng, đồng thời tham gia phòng ngừa, triệt phá tội phạm có tổ chức, bảo đảm an ninh. Một số chức năng chính của phòng PC03 như:
- Điều tra các tội phạm hình sự: PC03 là lực lượng trực tiếp thụ lý điều tra các vụ án hình sự đặc biệt nghiêm trọng như giết người, cướp tài sản, cướp giật, cưỡng đoạt, bắt cóc, cố ý gây thương tích… Khi tiếp nhận tin báo, PC03 nhanh chóng triển khai lực lượng khám nghiệm hiện trường, thu thập chứng cứ, lần theo dấu vết tội phạm và truy bắt đối tượng gây án trong thời gian sớm nhất để đảm bảo tính kịp thời và an toàn xã hội.
- Phòng ngừa và đấu tranh với tội phạm có tổ chức: Một nhiệm vụ trọng tâm của PC03 là phát hiện, ngăn chặn và triệt phá các băng nhóm tội phạm có tổ chức như xã hội đen, tín dụng đen, bảo kê, đâm thuê chém mướn. Lực lượng này thường xuyên nắm địa bàn, theo dõi đối tượng trọng điểm và triển khai các biện pháp nghiệp vụ nhằm vô hiệu hóa các ổ nhóm có dấu hiệu phạm tội, bảo vệ sự bình yên và ổn định cộng đồng.
- Phối hợp điều tra liên tỉnh – liên ngành: PC03 không hoạt động đơn lẻ mà thường xuyên phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ cấp Bộ như Cục Cảnh sát hình sự (C02) trong những chuyên án lớn, phức tạp, liên tỉnh hoặc xuyên quốc gia.
- Công tác quản lý cư trú và đối tượng hình sự trọng điểm: PC03 chịu trách nhiệm theo dõi, quản lý và giám sát các đối tượng có tiền án – tiền sự, đối tượng đang trong diện theo dõi nghiệp vụ hoặc có nguy cơ tái phạm.
- Tuyên truyền và hướng dẫn phòng chống tội phạm: Song song với công tác điều tra, PC03 còn đẩy mạnh tuyên truyền giúp người dân nâng cao cảnh giác, biết cách tự bảo vệ tài sản và nhận diện thủ đoạn tội phạm như lừa đảo qua mạng, trộm cắp, cướp giật.
Cơ cấu tổ chức điển hình của PC03
Tùy theo quy mô từng tỉnh/thành phố, Phòng Cảnh sát hình sự (PC03) sẽ được chia thành các đội nghiệp vụ khác nhau. Mỗi đội đảm nhiệm một mảng chuyên môn riêng, tạo thành hệ thống phối hợp chặt chẽ trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm hình sự. Dưới đây là cơ cấu thường thấy:
Đội Trọng án
Đội Trọng án là lực lượng trực tiếp xử lý các vụ án đặc biệt nghiêm trọng như giết người, cố ý gây thương tích, chống người thi hành công vụ… Đây là “mũi nhọn” trong việc khám nghiệm hiện trường, thu thập chứng cứ và truy bắt hung thủ trong thời gian sớm nhất.
Đội Trinh sát hình sự
Đội Trinh sát chịu trách nhiệm nắm tình hình địa bàn, theo dõi các nhóm đối tượng khả nghi, bí mật thu thập thông tin và phối hợp truy bắt tội phạm. Họ là lực lượng hoạt động thực địa nhiều nhất, thường xuyên tham gia phá án đột xuất, mật phục, vây bắt.
Đội Phòng chống tội phạm có tổ chức
Đội này chuyên đấu tranh với các băng ổ tội phạm quy mô lớn như xã hội đen, tín dụng đen, đường dây bảo kê, đâm thuê chém thuê… Nhiệm vụ chính là triệt phá những ổ nhóm tội phạm hoạt động tinh vi, có tổ chức và có tính chất nguy hiểm cao.
Đội Hỗ trợ điều tra – kỹ thuật hình sự
Đây là bộ phận cung cấp các kỹ thuật nghiệp vụ quan trọng: thu thập dấu vết, giám định kỹ thuật, phân tích dữ liệu điện tử, trích xuất camera, dựng lại hiện trường… Mọi chuyên án lớn đều cần sự phối hợp chặt chẽ của đội kỹ thuật nhằm đảm bảo chứng cứ chính xác.
Bộ phận hành chính – tổng hợp
Bộ phận này phụ trách công tác thống kê, quản lý hồ sơ vụ án, lưu trữ chứng cứ, tham mưu cho lãnh đạo PC03 về kế hoạch nghiệp vụ và báo cáo định kỳ. Đây là “hậu phương” giúp quá trình xử lý án được thông suốt và tuân thủ quy trình pháp luật.
Các lĩnh vực tội phạm mà PC03 phụ trách
Phòng Cảnh sát hình sự (PC03) là lực lượng chuyên trách xử lý các loại tội phạm xâm phạm trật tự an toàn xã hội. Khác với PC04 (phụ trách ma túy) hay PC46/PC03 cũ (kinh tế – đã chuyển đổi cơ cấu), PC03 chỉ tập trung vào các hành vi phạm tội hình sự nguy hiểm, trực tiếp ảnh hưởng đến tính mạng, tài sản và đời sống người dân. Cụ thể gồm:
- Tội phạm giết người: PC03 thụ lý các vụ án giết người, cố ý gây thương tích nghiêm trọng, gây hậu quả đặc biệt lớn. Đây là nhóm án đặc biệt phức tạp, đòi hỏi kỹ thuật khám nghiệm và điều tra cao.
- Cướp tài sản và cướp giật tài sản: Bao gồm các vụ dùng vũ lực, đe dọa vũ lực hoặc giật tài sản rồi bỏ chạy. PC03 chịu trách nhiệm truy bắt đối tượng, thu hồi tài sản và điều tra động cơ gây án.
- Trộm cắp tài sản: Điều tra các vụ đột nhập nhà dân, phá khóa xe, trộm cắp ở cơ quan, doanh nghiệp… Đội trinh sát thường xuyên mật phục, theo dõi đường dây trộm cắp chuyên nghiệp.
- Bắt cóc và cưỡng đoạt tài sản: Xử lý hành vi chiếm giữ người trái phép nhằm đòi tiền chuộc hoặc ép buộc gia đình nạn nhân. Đây là dạng tội phạm cực kỳ nguy hiểm, đòi hỏi PC03 giải cứu nạn nhân an toàn.
- Đánh bạc và tổ chức đánh bạc: Điều tra đường dây đánh bạc online, sòng bạc trái phép, tổ chức cá độ bóng đá… Nhiều chuyên án quy mô hàng trăm tỷ đồng thường do PC03 chủ trì.
- Cho vay nặng lãi – tín dụng đen: PC03 tập trung triệt phá các tổ chức cho vay với lãi suất “cắt cổ”, hoạt động đòi nợ thuê, khủng bố tinh thần người dân, đe dọa, cưỡng ép.
- Tội phạm công nghệ cao liên quan chiếm đoạt tài sản: Bao gồm lừa đảo online, hack tài khoản ngân hàng, mạo danh cơ quan nhà nước qua điện thoại, mạng xã hội… PC03 phối hợp với các đơn vị kỹ thuật để truy vết đối tượng.
- Băng nhóm xã hội đen, băng nhóm đâm thuê chém thuê: Đây là một trong những trọng tâm lớn nhất của PC03: triệt phá các nhóm tội phạm hoạt động có tổ chức, manh động, gây mất an ninh nghiêm trọng tại địa phương.
Nhìn chung, tất cả những loại tội phạm nguy hiểm liên quan trực tiếp đến tính mạng, tài sản của người dân đều thuộc phạm vi xử lý của PC03. Vì vậy, lực lượng này luôn được xem là “tuyến đầu” trong công tác giữ gìn trật tự và bảo vệ cuộc sống an toàn cho cộng đồng.
Tham khảo thêm:
- Chiếu dời đô là của ai? Tìm hiểu từ A-Z về chiếu rời đô
- PC02 là phòng gì? Tìm hiểu từ A-Z về phòng PC02
Kết luận
PC03 – Phòng Cảnh sát hình sự là lực lượng nòng cốt trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm xâm phạm trật tự xã hội. Từ điều tra án trọng điểm, triệt phá băng nhóm tội phạm đến bảo vệ đời sống bình yên cho người dân, PC03 luôn đóng vai trò tuyến đầu và chịu trách nhiệm nặng nề nhất trong lực lượng Công an. Việc hiểu rõ PC03 là phòng gì, chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức sẽ giúp người dân chủ động phối hợp, nâng cao ý thức phòng ngừa tội phạm, góp phần xây dựng một môi trường an toàn và văn minh hơn.
Công ty Cổ Phần Đầu Tư Thương Mại Quốc Tế Tân Phát được thành lập từ năm 2015 với định hướng tập trung cung cấp cho khách hàng các sản phẩm, giải pháp với chất lượng tốt, giá cả cạnh tranh, dịch vụ hỗ trợ sau bán hàng tin cậy chuyên sâu trong lĩnh vực âm thanh hình ảnh.